Υπουργός για μια μέρα

Σήμερα αποφάσισα να γίνω υπουργός Παιδείας. Μόνο για μια μέρα όμως, όχι παραπάνω. Θα ξεκινούσα με το όνομα του υπουργείου, κλασσικά, γιατί να το κρύψομε άλλωστε…

Απ’ τον εμφύλιο και μετά το ονόμαζαν, λέει, ‘Υπουργείο Εθνικής Παιδείας και Θρησκευμάτων’. Κάπως μου καθόταν αυτό το όνομα από μικρός. Ίσως το ‘Εθνικής’ να κολλούσε στο ότι η Παιδεία ήταν εθνική και άρα δημόσια. Ίσως πάλι και να έκανα λάθος. Πήγα σχολείο στα χρόνια της αλλαγής βλέπεις. Αλλά ενδέχεται να αναφερόταν στο ότι το υπουργείο ήταν υπεύθυνο για την Παιδεία του έθνους. Στην πρώτη περίπτωση, το ‘Εθνικής’ μοιάζει κάπως ειρωνικό (αρκετοί θα υποψιάζονται το γιατί), στη δεύτερη τουλάχιστον περιττό. Δε τολμώ να σκεφτώ την τρίτη περίπτωση, το ότι δηλαδή το υπουργείο ενδιαφέρεται μόνο για εθνική παιδεία και όχι για διεθνή, θα ήταν παρατραβηγμένος συνειρμός. Μετά ήταν κι αυτό το ‘Θρησκευμάτων’. Αναρωτιόμουνα διαρκώς πόσα να είναι πια αυτά τα θρησκεύματα στην Ελλάδα! Όλοι χριστιανοί δεν είναι; Μεγαλώνοντας έμαθα πως υπάρχουν και οι μειονότητες. Κάπως συμβιβάστηκα με το όνομα, αν και τότε μου καθόταν το ‘Υπουργείο Παιδείας και Θρησκευτικών’ ως όνομα πιο αρμοστό. Αλλά και πάλι γιατί ‘Θρησκευτικών’ και όχι ‘Μαθηματικών’ ή ‘Φυσικής’ ή ‘Χημείας’; Φτάνοντας στο Λύκειο, άρχισα να αντιλαμβάνομαι την έννοια της Εκκλησίας και του διαχωρισμού της από το Κράτος. Από κει και έπειτα δεν αποδέχθηκα ποτέ την συνύπαρξη της λέξης ‘Παιδεία’ πλάι στη λέξη ‘Θρησκευμάτων’.

Στη συνέχεια, το υπουργείο μετονομάστηκε σε ‘Υπουργείο Παιδείας, Δια Βίου Μάθησης και Θρησκευμάτων’. Επιτέλους, έφυγε το ‘Εθνικής’, που όπως φαίνεται, θα είχε όντως την έννοια της παιδείας του έθνους και άρα λέξη περιττή. Ωστόσο, όχι μόνο το ‘Θρησκευμάτων’ παρέμεινε αλλά μπήκε μέσα κι αυτό το ‘Δια Βίου Μάθησης’. Μα, η μάθηση είναι δια βίου εξ ορισμού! Μου δόθηκε η εντύπωση πως το υπουργείο διχοτόμησε τη μάθηση σε ‘Δια Βίου’ και ΄Βραχύβια’. Τραγικό, σκέφτηκα μεν αλλά γεγονός.

Το όνομα αυτό δε κράτησε και πολύ και το υπουργείο έγινε ‘Υπουργείο Παιδείας και Θρησκευμάτων, Πολιτισμού και Αθλητισμού’. Το ονόμασαν έτσι, λέει, γιατί συγχώνευσαν δυο, τρία υπουργεία μαζί. “Εχμ, έβγαλαν το -Δια Βίου Μάθησης - “, σκέφτηκα, “θα τους έκοψε”. Αλλά και πάλι, ο Πολιτισμός και ο Αθλητισμός δεν είναι παιδεία; Ή μήπως ο Αθλητισμός δεν είναι Πολιτισμός; Και η Μουσική; Μήπως αυτή πάει με το Πολιτισμό; Ο νονός αυτή τη φορά θα είχε στο μυαλό την έννοια της Παιδείας ως Εκπαίδευση. Άρα έχουμε, την Παιδεία, την Εκπαίδευση, τη Θρησκεία, τον Πολιτισμό, που ανήκει μεν στην Παιδεία αλλά πρέπει να τον τονίσουμε, και τον Αθλητισμό που όπως προτείνει το όνομα είναι μια ειδική μορφή παιδείας.

Ευτυχώς, κι αυτό το μακροσούρτι για όνομα δε κράτησε πολύ. Το βάφτισαν ξανά ‘Υπουργείο Παιδείας και Θρησκευμάτων’. Πέρασε μισός αιώνας και πέντε ονόματα ώστε α) να γίνει φανερό ότι δεν χρειάζεται το ‘Εθνικής’ στην Παιδεία, β) το κράτος ακόμη να παραμένει παντρεμένο με την Εκκλησία.

Φυσικά πίσω από κάθε όνομα κρύβεται κι ένα χάος δημόσιας διοίκησης και η εκκλησία. Όπως και να ‘χει, η Παιδεία αξίζει το δικό της υπουργείο. Χωρίς τα θρησκευτικά, χωρίς να χρωματίζεται ως Πολιτισμός ή Αθλητισμός ή Εκπαίδευση. Παιδεία είναι ότι διαμορφώνει τον τρόπος σκέψης, τον τρόπος έκφρασης, τον τρόπος επικοινωνίας, τη φυσική και πνευματική υπόσταση κάποιου. Η Παιδεία είναι καλλιέργεια σκέψης και σώματος. Ο καθένας το γνωρίζει αυτό. Η Παιδεία είναι το αποτέλεσμα κι όχι το μέσω ή το εργαλείο.

Θα μετονομάσω λοιπόν το υπουργείο σε ‘Υπουργείο Παιδείας μέσω Διδασκαλίας’. Γιατί ως υπουργός, το μόνο που μπορώ να ελέγξω και να εγγυηθώ για την ποιότητα της, είναι αυτή η Διδασκαλία. Ελπίζοντας έτσι κάποιοι να συνειδητοποιήσουν πως η Παιδεία είναι κοινός παρονομαστής σε κάθε είδους διδασκαλία.

Δύσκολη η δουλειά του υπουργού Παιδείας, οφείλω να ομολογήσω. Μάλλον θα αιτηθώ παραίτησης, πριν τελειώσει η μέρα μου. Είμαι βέβαιος πως ο διάδοχός μου θα είναι πολύ καλύτερος. Άλλωστε εμείς οι πολιτικοί της μιας μέρας, γι’ αυτή τη μέρα ζούμε. Αύριο ξημερώνει άλλη μέρα…