Αγαπητέ αναγνώστη, αν αυτό το κείμενο σου φαίνεται μακρόσυρτο, μπορείς να πατήσεις το κουμπί στο παρακάτω mix, για να κάνει το διάβασμα σου λιγότερο βαρετό. Αν πάλι δεν έχεις χρόνο για χάσιμο, μάλλον δε χρειάζεται να μπεις στο κόπο να διαβάσεις.
Θα έχεις ακούσει βέβαια πως η λέξη Πάσχα προέρχεται απ’ το αραμαϊκό ‘Πασ’ ά’ (στα εβραϊκά Pesah) που μεταφράζεται ως ‘Πέρασμα’. Οι Εβραίοι γιορτάζουν το πέρασμα τον προγόνων τους απ’ την Ερυθρά Θάλασσα, συμβολισμός του περάσματος απ’ τη δουλεία των Φαραώ της Αιγύπτου στη γη της ελευθερίας και της επαγγελίας. Το εβραϊκό (ή καλύτερα ιουδαϊκό) ημερολόγιο είναι ηλιοσεληνιακό, το έτος χωρίζεται σε 13 μήνες (δώδεκα σεληνιακοί μήνες και ένας εμβόλιμος ώστε να προλάβει η γη να περιστραφεί γύρω απ’ τον ήλιο). Η έναρξη του ιουδαϊκού έτους σηματοδοτείται πάντα απ’ την εαρινή ισημερία και τον μήνα Νισσάν (απ’ το σουμεριακό nisag που σημαίνει ‘πρώτοι καρποί’). Στις 15 του μήνα Νισσάν λοιπόν, οι Ιουδαίοι ανά της γης ξεκινούν τους εορτασμούς του Πάσχα. Το Πάσχα προϋπήρχε ως έθιμο στην κοινωνία των αρχαίων Αιγυπτίων, οι οποίοι φυσικά γιόρταζαν την εαρινή ισημερία (το πέρασμα απ’ το χειμώνα στην άνοιξη) και που προφανέστατα προσάρμοσαν οι Ισραηλίτες ως συμβολισμό του δικού τους περάσματος.
Το Εβραϊκό Πάσχα διαρκεί 7 ημέρες και ξεκινά για την ακρίβεια, με τη δύση του ηλίου στις 14 του μήνα Νισσάν, μιας και η ιουδαϊκή μέρα αρχίζει από τη δύση του ηλίου και τελειώνει στη δύση της επόμενης μέρας. Σύμφωνα με τις οδηγίες της Εξόδου της Π. Διαθήκης, κάθε αρχηγός οικογένειας έπαιρνε στις 10 Νισσάν ένα πρόβατο αρσενικό, το οποίο θυσίαζε στις 14 Νισσάν στο ναό των Ιεροσολύμων. Όσοι φυσικά αδυνατούσαν να παραστούν στις λαμπρές τραγικές θυσίες των αμνών (π.χ. λόγω απόστασης) απαλλάσσονταν από την υποχρέωση. Στις μέρες μας οι θυσίες έπαψαν, αλλά το γλέντι διαιωνίζεται το βράδυ τις 15ης του Νισσάν, οπότε οι Εβραίοι στρώνουν τραπέζι (το ονομαζόμενο Seder) με τα πασχαλινά φαγητά, το αρνί, τις πικρίδες (χαζαρέτ ή μαρόρ, πικρά χόρτα), το άζυμο ψωμί και το κρασί (matza). Τυπικά αρχίζουν με τις πικρίδες και ακολουθεί προσευχή. Έπειτα οι γεροντότεροι, διηγούνται όλη την ιστορία της αιχμαλωσίας και της απελευθέρωσης από την αιγυπτιακή σκλαβιά και εξηγούν το συμβολισμό των τροφών. Έτσι, ο άζυμος άρτος συμβολίζει τη βιαστική φυγή των Ισραηλιτών, τόσο βιαστική που δεν πρόκαναν να ζυμώσουν, ενώ οι πικρίδες συμβολίζουν την πικρία της αιχμαλωσίας. Σε όλη τη διάρκεια του Πάσχα υπάρχει ρητή απαγόρευση να φάνε ζυμωμένο ψωμί («Αρτον χωρίς προζύμι θα τρώγετε επί επτά ημέρας. Δεν θα παρουσιασθή άρτος ένζυμος στο τραπέζι σου, ούτε θα υπάρξη ένζυμος άρτος εις την περιοχήν σου.», Έξοδος 13:7). Το πασχαλινό τραπέζι των Εβραίων είναι πραγματική μυσταγωγία, για την οποία θα μπορούσε κανείς να γράψει ολόκληρο βιβλίο. Θα σταματήσω όμως εδώ, και θα σε παραπέμψω, αγαπητέ αναγνώστη που με υπομονή κατάφερες να διαβάσεις ως εδώ, στην απέραντη θάλασσα του διαδικτύου για λεπτομερέστερες πληροφορίες.
Όσο προφητική ήταν η απελευθέρωση των Ισραηλιτών απ’ τη σκλαβιά των Αιγυπτίων, άλλο τόσο ήταν και η απελευθέρωση του κόσμου απ’ την “αμαρτία”. Αυτό, σύμφωνα με την χριστιανική ηθική σηματοδοτείται απ’ τη σταύρωση, το θάνατο και την ανάσταση του Χριστού. Κατά μια τυχαία σύμπτωση, τα γεγονότα που οδήγησαν στη σταύρωση και το θάνατο του Ιησού, συνέπεσαν με τους εορτασμούς του εβραϊκού Πάσχα. Για την ακρίβεια, ως ημέρα του θανάτου του Χριστού αναφέρεται η 14η του μήνα Νισσάν. Έτσι, το Πάσχα των Χριστιανών έμελλε να γιορτάζεται την ίδια περίοδο του χρόνου με το Πάσχα των Εβραίων, το οποίο με τη σειρά του συνέβη επίσης κατά το Πάσχα (της εαρινής ισημερίας) των αρχαίων Αιγυπτίων.
Το Πάσχα των πρώτων χριστιανών (πρώτοι τρεις αιώνες) γιορτάζονταν σε διαφορετικές ημερομηνίες. Άλλες μεν κατά το παράδειγμα των αποστόλων Ιωάννη και Παύλου, κατά την ημέρα του θανάτου του Χριστού, μία δηλαδή ημέρα πριν από την γιορτή του Εβραϊκού Πάσχα και σε οποιαδήποτε ημέρα της εβδομάδας και αν συνέπιπτε, άλλες δε πάντοτε κατά την Κυριακή που έπονταν της πρώτης εαρινής πανσελήνου. Λόγω των διαφορών αυτών στον εορτασμό του Πάσχα από τις διάφορες εκκλησίες η Α’ Οικουμενική Σύνοδος, που συγκάλεσε ο Μέγας Κωνσταντίνος στη Νίκαια της Βιθυνίας, το 325 μ.Χ., θέσπισε τα του προσδιορισμού της εορτής του Πάσχα με μία εγκύκλιο επιστολή του Μεγάλου Κωνσταντίνου, όπου εκτίθεται ο γνωστός από τότε ως «Όρος της Νικαίας». Σύμφωνα μ’ αυτόν: «Το Πάσχα θα πρέπει να εορτάζεται την Κυριακή μετά την πρώτη πανσέληνο της άνοιξης, κι αν η πανσέληνος συμβεί Κυριακή τότε να εορτάζεται την επομένη Κυριακή (για να μην συμπέσει με τον εορτασμό του Εβραϊκού Πάσχα).» Ο εορτασμός του Πάσχα των χριστιανών, λοιπόν, συνδέθηκε άμεσα με την εαρινή ισημερία και την πρώτη πανσέληνο της άνοιξης. (πηγή wikipedia)
Αν και οι οδηγίες για τον εορτασμό του χριστιανικού Πάσχα έγιναν σαφείς, φτάσαμε στο έτος 2015, όπου καθολικοί (και μαζί προτεστάντες) χριστιανοί γιορτάζουν το Πάσχα σε διαφορετική ημερομηνία απ’ αυτή των ορθόδοξων. Το παράδοξο είναι, πως όλοι τους ακολουθούν τον «Όρο της Νίκαιας» για τον εορτασμό του Πάσχα. Πως γίνεται αυτό; Υπάρχουν άραγε δυο φεγγάρια στον ουρανό; Η απάντηση είναι (κατά βάση) απλή, αν δεν έχεις αρκετά φεγγάρια, πάντα μπορείς να κατασκευάσεις ένα ακόμη.
Η εξήγηση για την απόκλιση του καθολικού και του ορθόδοξου Πάσχα έχει ως ακολούθως. Την εποχή του «Όρου της Νίκαιας», η (μια και ορθόδοξη τότε) εκκλησία βασιζόταν στο Ιουλιανό ημερολόγιο, αυτό που είχε θεσπίσει ο Ιούλιος καίσαρας το 45 π.Χ. Το ημερολόγιο αυτό το είχε συντάξει ο Σωσιγένης, ένας Έλληνας αστρονόμος στην Αλεξάνδρεια της Αιγύπτου. Κι ο Σωσιγένης με τη σειρά του βασίστηκε στις μελέτες του Έλληνα αστρονόμου ‘Ιππαρχου, ο οποίος με εκπληκτική -για την εποχή και τα μέσα- ακρίβεια προσδιόρισε τη διάρκεια του έτους ως 365,242 μέρες. Μιας και οι μέρες πρέπει να είναι ακέραιες, το Ιουλιανό ημερολόγιο φτιάχτηκε έτσι ώστε να έχει 365 ημέρες, και κάθε 4 χρόνια (το λεγόμενο δίσεκτο έτος) προστίθεται μια επιπλέον για να συμπληρώνει το υπόλοιπο 0,242.
Φυσικά για τον υπολογισμό της ημερομηνίας του Πάσχα, πρέπει να γίνει και ο υπολογισμός της εαρινής πανσέληνου. Αυτός βασίστηκε στον τότε γνωστό 19ετή κύκλο του Μέτωνα (5ος αι.π.Χ), ο οποίος προβλέπει 235 Πανσελήνους σε ένα κύκλο 19 ετών. Με βάση λοιπόν το Ιουλιανό ημερολόγιο και τον Μετωνικό κύκλο, γινόταν ο υπολογισμός του Πάσχα απ’ τους αστρονόμους. Μιας και ο υπολογισμός της ημερομηνίας του Πάσχα δεν ήταν απλή υπόθεση, η Α’ Οικουμενική Σύνοδος ανέθεσε στον εκάστοτε Πατριάρχη Αλεξανδρείας να γνωστοποιεί κάθε χρόνο στις άλλες εκκλησίες την ημέρα του Πάσχα, αφού προηγουμένως είχε υπολογιστεί -με τη βοήθεια των έγκριτων αστρονόμων της Αλεξάνδρειας- η ημερομηνία της πρώτης εαρινής πανσελήνου.
Δυστυχώς, οι υπολογισμοί του Ίππαρχου δεν ήταν εντελώς ακριβείς. Σήμερα φυσικά γνωρίζουμε πως το ηλιακό έτος διαρκεί 365,242199 ημέρες. Λιγάκι παραπάνω δηλαδή απ’ αυτό που είχε υπολογίσει ο Ίππαρχος. Αυτή η μικρή απόκλιση στο τέταρτο δεκαδικό ψηφίο δεν μπορεί να παρατηρηθεί στη διάρκεια ενός έτους, ή ακόμη και στη διάρκεια αρκετών δεκαετιών, ωστόσο συσσωρεύεται. Και ως γνωστό, ότι ασήμαντο συσσωρεύεται, έρχεται μια στιγμή που γίνεται αντιληπτό.
Σύμφωνα με το Ιουλιανό ημερολόγιο λοιπόν, η εαρινή ισημερία την εποχή του Χριστού λάμβανε χώρα στις 23 Μαρτίου. Τη χρονιά της ‘Α οικουμενικής συνόδου, έγινε στις 21 Μαρτίου, ενώ το 1582 μ.Χ. είχε φτάσει να λαμβάνει χώρα στις 11 Μαρτίου! Κάθε 128 χρόνια, η εαρινή ισημερία μετατοπιζόταν κατά μία μέρα πίσω. Και φυσικά δεν ήταν η πανσέληνος αυτή που έκανε το λάθος, αλλά το ημερολόγιο που έδειχνε λάθος ημερομηνία. Το 1582 μ.Χ, ο τότε πάπας της ρωμαιοκαθολικής εκκλησίας, ο Γρηγόριος ΙΓ’, αποφάσισε να κάνει πράξη την περιοδικότητα της περιστροφής της γης γύρω απ’ τον ήλιο και να διατάξει ημερολογιακή μεταρρύθμιση (απ’ τους αστρονόμους του φυσικά), έτσι ώστε η εαρινή ισημερία να πέφτει πάντα την ίδια ημερομηνία. Η τροποποίηση που έγινε ήταν η εξής: “Κάθε έτος που διαιρείται με το 4 είναι δίσεκτο έτος, εκτός απ’ τα χρόνια που διαιρούνται ακριβώς με το 100. Αν ένα έτος διαιρείται με το 4 και με το 100 αλλά και με το 400, τότε είναι δίσεκτο έτος”. Για να σου δώσω ένα παράδειγμα καημένε αναγνώστη, σε περίπτωση χάθηκες στην αριθμητική, τα έτη 1700, 1800, 1900 δεν είναι δίσεκτα (αν και διαιρούνται με το 4), γιατί διαιρούνται με το 100, όχι όμως και με το 400. Το έτος 2000 είναι δίσεκτο όμως, γιατί διαιρείται με το 4, και με το 100, και με το 400.
Το νέο αυτό ημερολόγιο, που ονομάστηκε Γρηγοριανό (προς τιμήν αυτού που το υπέγραψε φυσικά, κι όχι αυτού που το επινόησε), δεν είναι απόλυτα ακριβές, ακόμη κι αυτό! Το Γρηγοριανό ημερολόγιο χάνει μία ημέρα κάθε 3.300 χρόνια. Βέβαια, κάτι τέτοιο είναι δύσκολο να παρατηρηθεί στη διάρκεια μερικών δεκάδων αιώνων, οπότε κανείς δε φάνηκε να ενοχλείται απ’ αυτό. Ούτε επίσης ενόχλησε το γεγονός πως η 5η Οκτωβρίου 1582 βαφτίστηκε 15η Οκτωβρίου 1582, για να διορθωθεί το λάθος των δέκα ημερών, που είχαν συσσωρευτεί κατά τους προηγούμενους 11 αιώνες. Και ναι, δεν υπάρχει άνθρωπος στη δύση που να έχει γεννηθεί σ’ αυτές τις «νεκρές» ημερομηνίες.
Εκείνο που ενόχλησε, ωστόσο, ήταν το γεγονός πως το νέο ημερολόγιο θεσπίστηκε από έναν καθολικό πάπα. Έτσι, ενώ τα ρωμαιοκαθολικά κράτη θέσπισαν άμεσα το νέο ημερολόγιο του Γρηγορίου, τα προτεσταντικά κράτη καθυστέρησαν πολύ περισσότερο, ενώ τελευταίο κράτος της Ευρώπης που θέσπισε το νέο ημερολόγιο, ήταν φυσικά η Ελλάδα μετά από έντονη αντίδραση και απειλές της ανατολικής ορθόδοξης εκκλησίας. Η τελευταία σε καμιά περίπτωση δεν θα μπορούσε να αναγνωρίσει τη δικαιοδοσία του πάπα, μέσω της αποδοχής ενός παπικού ημερολογίου, έστω και ορθότερου αστρονομικά.
Στην Ελλάδα, το παλιό ημερολόγιο αντικαταστήθηκε, από την κυβέρνηση Γονατά, μόλις στις 16 Φεβρουαρίου 1923, η οποία με βασιλικό διάταγμα βαπτίστηκε ως 1 Μαρτίου 1923. Προστέθηκαν δηλαδή 13 «λευκές» μέρες. Η εκκλησία της Ελλάδας ωστόσο, επέλεξε να κρατήσει το παλιό ημερολόγιο για τον εορτασμό των χριστιανικών εορτών. Τα πράγματα περιπλέχτηκαν όμως, όταν λίγες μέρες αργότερα ήρθε η 25η Μαρτίου και θα έπρεπε να χωριστεί η γιορτή του Ευαγγελισμού από την γιορτή της Επανάστασης του ‘21. Βλέποντας το αδιέξοδο και το μπέρδεμα, η ελληνική εκκλησία εν τέλει, επέλεξε να υιοθετήσει το Γρηγοριανό ημερολόγιο για όλες τις χριστιανικές εορτές, εκτός αυτής του Πάσχα, μιας και ήταν κινητή γιορτή. Κάποιες άλλες εκκλησίες, όπως αυτή της Ρωσίας, ακολουθούν ακόμη το Ιουλιανό ημερολόγιο σε όλο τους το τυπικό (πηγή wikipedia).
Στο λάθος του Ιουλιανού ημερολογίου, το οποίο διορθώθηκε με το νέο Γρηγοριανό ημερολόγιο, θα πρέπει να προστεθεί και ένα ακόμη λάθος, αυτό του υπολογισμού της Πανσέληνου. Η Πανσέληνος για τους ορθοδόξους υπολογίζεται, όπως προαναφέρθηκε, από τον 19ετή κύκλο του Μέτωνα. Σήμερα με τις σύγχρονες μετρήσεις προέκυψε ένα λάθος του Μέτωνα μόνον 2,066 ωρών κάθε 19 έτη. Το σφάλμα αυτό συσσωρεύτηκε, φυσικά και σήμερα έχει φτάσει στις 5 μέρες. Η Ορθόδοξη Εκκλησία, συνεχίζοντας να υπολογίζει τις Πανσελήνους με τον Μετωνικό Κύκλο, υπολογίζει κάθε Πανσέληνο 5 μέρες αργότερα από την πραγματική!
Έτσι λοιπόν, ενώ το Πάσχα γιορτάζεται απ’ όλους τους χριστιανούς την Κυριακή μετά την πρώτη πανσέληνο μετά την πρώτη εαρινή ισημερία, δεν γιορτάζεται την ίδια Κυριακή απ’ τους ρωμαιοκαθολικούς (και μαζί τους προτεστάντες) και τους ορθόδοξους. Οι μεν γιατί ορίζουν τις ημερομηνίες του Πάσχα σύμφωνα με το νέο Γρηγοριανό ημερολόγιο, οι δε γιατί τις ορίζουν σύμφωνα με το Ιουλιανό ημερολόγιο αλλά και τον λανθασμένο Μετωνικό Κύκλο. Υπάρχει λοιπόν μια απόκλιση στον υπολογισμό που μπορεί να φτάσει ακόμη και τις 18 (=13+5) ημέρες.
Δεν ξέρω αν κατάφερες να φτάσεις μέχρι εδώ, αγαπητέ αναγνώστη. Ίσως σε μπέρδεψαν τα μαθηματικά και τα παράτησες. Αν συνεχίζεις, τότε έχω να σου πω κι άλλα.
Τελικά δεν έχει και τόση σημασία πότε γιορτάζουμε κάτι. Περισσότερη σημασία έχει γιατί γιορτάζουμε και αν αυτό που γιορτάζουμε περνά το μήνυμα του. Αν με ρωτούσε κάποιος, πιο απ’ τα τρία θαύματα (περάσματα) είναι αυτό που μ’ αγγίζει περισσότερο, το ότι ο άξονας της γης ευθυγραμμίζεται παράλληλα και σε ορθή γωνία με τον άξονα του ηλίου, το ότι κάποτε η θάλασσα σχίστηκε στα δυο για να απελευθερωθεί ένας σκλαβωμένος λαός, ή το ότι ο θεάνθρωπος νίκησε το θάνατο και την αμαρτία, θα απαντούσα πως η ερώτηση είναι λάθος. Θα πρόσθετα όμως, πως αν τελικά υπάρχει κάποιος αρχιτέκτονας αυτού του σύμπαντος, σίγουρα τούτος θα ενδιαφέρεται περισσότερο για την περιστροφή της γης γύρω απ’ τον ήλιο, παρά για το ποιόν μιας μορφής ζωής, και μάλιστα της πιο παρασιτικής, πάνω σε έναν από τους αμέτρητους πλανήτες του σύμπαντος.
Όπως και να ‘χουν τα γεγονότα, οι παραδόσεις είναι μια όμορφη ευκαιρία να βρεθεί κανείς κοντά στα αγαπημένα του πρόσωπα. Να μοιραστεί αγάπη κι εμπειρίες, ώστε το πέρασμα απ’ τη ζωή να γίνει ομορφότερο. Μια απ’ αυτές τις εμπειρίες θα μοιραστώ κι εγώ μαζί σου.
Πριν πολλά χρόνια, είχα την τύχη να κάνω κι εγώ το δικό μου πέρασμα απ’ το επάγγελμα του ξεναγού. Το έτος 1997 συνέβησαν δυο γεγονότα, ταυτόχρονα. Η Θεσσαλονίκη είχε ανακηρυχθεί πολιτιστική πρωτεύουσα της Ευρώπης, και παράλληλα οι φυσικοί ανά τον κόσμο τιμούσαμε τα 100 χρόνια απ’ την ανακάλυψη του ηλεκτρονίου. Ναι, αυτού του μικροσκοπικού θαύματος που έχει αλλάξει τις ζωές όλων μας, μα που οι περισσότεροι δεν δίνουμε την πρέπουσα σημασία. Στα πλαίσια των εκδηλώσεων λοιπόν, ο Ευρωπαϊκός οργανισμός πυρηνικών ερευνών (CERN) διοργάνωσε έκθεση για τα 100 χρόνια του ηλεκτρονίου, και είχα την τιμή να μου αναθέσει το δύσκολο έργο, αυτό του ξεναγού. Η έκθεση είχε σκοπό να εξοικειώσει τους επισκέπτες της με τα μυστικά του μικρόκοσμου. Ένα απ’ τα πρώτα εκθέματα ήταν η θεωρία της μεγάλης έκρηξης (big bang theory) και η δημιουργία του σύμπαντος, όπως το γνωρίζουμε σήμερα. Σύμφωνα με τη θεωρία αυτή, το σύμπαν σχηματίστηκε σε 7 στάδια. Δεν θα ξεχάσω ποτέ το μορφασμό μιας εκ των επισκεπτών, η οποία με εκπληκτική αυτοπεποίθηση ισχυρίστηκε πως τα 7 στάδια είναι ηλίου φαεινότερον πως αντιστοιχούν στις 7 ημέρες της δημιουργίας του Θεού. Δεν μπόρεσα ποτέ να βρω κάποιο επιστημονικό επιχείρημα να αντικρούσω τους ισχυρισμούς της καθόλα αξιολάτρευτης επισκέπτριας. Σκέφτηκα όμως πως ίσως και να μην αξίζει τον κόπο. Φυσικά έμεινα κατάπληκτος απ’ τη φαντασία της, μιας και όπως θα έλεγε και ο παππούς Αϊνστάιν, η φαντασία είναι σημαντικότερη απ’ τη γνώση.
Επηρεασμένος απ’ τον παραπάνω διάλογο με την επισκέπτρια, έφτιαξα το ακόλουθο mix. Είναι χωρισμένο σε 7 στάδια, όσα και τα στάδια της μεγάλης έκρηξης, όσες και οι μέρες της δημιουργίας, όσες και οι μέρες του εβραϊκού Πάσχα, όσες και οι μέρες της μεγάλης βδομάδας.
Let there be Light by Aleh on Mixcloud
Τα στάδια διαχωρίζονται μεταξύ τους με την ανάκρουση της καμπάνας. Κάθε στάδιο ξεκινά με το αντίστοιχο απόσπασμα απ’ τη Γένεση της Π. Διαθήκης, ακολουθείται από έναν ύμνο της ορθόδοξης χριστιανικής εκκλησίας, ο οποίος ψάλλεται την αντίστοιχη μέρα της μεγάλης βδομάδας. Στη συνέχεια ακολουθεί ένα μικρό απόσπασμα ομιλίας, στο οποίο γίνεται λόγος για το αντίστοιχο στάδιο της μεγάλης έκρηξης, το οποίο ακολουθείται από ένα προσωπικά αγαπημένο τραγούδι.
Έχοντας κάνει και το πέρασμα μου ως παπαδοπαίδι, τυχαίνει να γνωρίζω ήρθα σε επαφή από πρώτο χέρι με το Εκκλησιαστικό Τυπικό και ειδικότερα αυτό της μεγάλης εβδομάδας. Στο παραπάνω mix επέλεξα τους ακόλουθους ύμνους: Για τη Μ. Δευτέρα, το “Ιδού ο νυμφίος” (ρωσική εκδοχή), το οποίο βέβαια ψάλλεται στις ακολουθίες του Νυμφίου στον εσπερινό της Κυριακής των Βαϊων, της Μ. Δευτέρας και της Μ. Τρίτης και σηματοδοτεί την έλευση του Ιησού. Για τη Μ. Τρίτη επέλεξα ένα τροπάριο, κατά τη γνώμη μου απίστευτης ομορφιάς, “Tον Nυμφώνα σου Bλέπω”, ένας ύμνος στην ταπεινότητα και την κάθαρση της ψυχής. Κατά τον εσπερινό της Μ. Τετάρτης, του οποίου προηγείται το μυστήριο του Ευχελαίου, επέλεξα ένα τροπάριο που ψάλλεται σε κάθε εσπερινό στο τυπικό της εκκλησίας, το “Φως Ιλαρόν” (ρωσική εκδοχή). Για τη Μ. Πέμπτη της σταύρωσης και των δώδεκα ευαγγελίων, επέλεξα τον ύμνο του “Σήμερον κρεμᾶται ἐπὶ ξύλου” (ρωσική εκδοχή). Για τη Μ. Παρασκευή, τα εγκώμια του επιταφίου είναι όλα ξεχωριστά. Θυμάμαι ακόμη τα χρόνια που έπαιζα τούμπα στη φιλαρμονικής του δήμου, και αγωνιούσα να βγάλω το “Αι γενέαι πάσαι” σε τρίτη φωνή, για την πομπή του επιταφίου. Επέλεξα όμως την ρουμάνικη εκδοχή του “Η ζωή εν Tάφω”, μιας και η ακουστική του είναι ασύλληπτη. Φυσικά για το Μ. Σάββατο δεν θα μπορούσα παρά να είχα επιλέξει το “Χριστός Ανέστη” (ελληνική εκδοχή, με ρωσική απόδοση), η οποία έπεται του “Δεύτε λάβεται φως” στη ρουμάνικη του εκδοχή. Τέλος για την Κυριακή της Λαμπρής, επέλεξα απ’ την πληθώρα τον Αναστάσιμων τροπαρίων το “Αναστάσεως Ημέρα” (ελληνική εκδοχή, με ρωσική απόδοση).
Καλή ανάσταση, αγαπητέ αναγνώστη, ότι κι αν σημαίνει αυτό για σένα. Και να μην ξεχνάς να μοιράζεσαι το Πάσχα σου, μιας και όλοι μας έχουμε ανάγκη μια ανάσταση.
Aleh παρέα με τον μικροναύτη
Leave your Message here...